TRUNG TÂM BẢO TỒN    
DI SẢN VĂN HÓA TÔN GIÁO
Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hoá Tôn giáo
Menu

Lãng đãng (13-26)

Ngày: 23:14:28 28/12/2018

Mạc Khải Tuân tặng tụi tập Lãng Đãng vào cái thời điểm mà thơ ca đang nở rộ. Các câu lạc bộ thơ từ Hà Nội lan tỏa về đến các tỉnh, thi đua nhau bố cáo thành lập. Đã có lúc tôi phát sợ khi được người ta tặng thơ. Mặc cảm đó khiến tôi thờ ơ với tập Lãng Đãng của Mạc Khải Tuân suốt hai năm qua. Sách của anh đặt trang trọng ngay trước bàn viết của tôi mà tôi không ngó ngàng gì đến. Phải qua nhiều lần tiếp xúc, tôi nhận ra hình như ở Mạc Khải Tuân có gì đó không đáng để mình đối xử vô tình đến thế, vậy là tôi không thể không mở tập thơ của anh ra đọc. Đọc xong thì tôi mang chút ân hận, bởi thơ Tuân không hề xoàng xĩnh “nôm na câu lạc bộ” như bấy nay tôi định kiến, trái lại, Lãng Đãng là một tập thơ chững chạc, khỏe khoắn, tỏ rõ tính chuyên nghiệp của một cây bút. (Lê Hoài Nam)

Lãng Đãng gồm 70 bài thơ đã được Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành, tác giả Mạc Khải Tuân hân hạnh gửi tới Quý độc giả.

 

13- ĐÊM TRẮNG

Giờ này cha đã thảnh thơi

Thoả giấc thiên thu

Lộng hồn chín suối

 

Kia vẫn mẹ

Tóc trắng dòng thác xối

Đêm trắng cùng nến trắng... tạ từ cha!

 

Kia đủ đầy

Trai- gái, rể- dâu xum họp một nhà

Những gương mặt

Những bước chân

Từng đi qua tuổi thơ

Đọc đời qua ánh mắt

Lời dè dặt xen lời lưu loát

Lời gợi mở chen lời lát xát...

 

Tóc mẹ bay

Đau khói nến nhạt nhòa

Đêm thẳm xanh

Lòng mẹ quặn xót xa

Đây, đã con nhiễm màu toan tính

Đây, vẫn con hồn nhiên chịu trận

Tê tái gió mùa

Xao xác lá khô bay...

 

Thôi,

Nói mà chi đêm nay

Đã trọn đời mẹ thức.

Cầu cho linh hồn cha siêu thoát

Kìa! Những đứa con mẹ dứt ruột mong chờ?

(Mùa Đông Kỷ Mão- 1998)

 

14- NGÀY CƯỚI EM

Ngày cưới em

Mắt cha buồn rười rượi

Mải lo vui lòng khách

Mẹ đâu biết nỗi đau se lòng chồng.

 

Nội ngoại gần xa hoan hỉ tưng bừng

Tuần trăng mật tràn bờ môi mái tóc

Quá say xổi em tôi nào biết được

Lệ không rơi nhưng mắt bố hoen màu...

 

Trời đất vào xuân

Mây gió tìm nhau

Đến cỏ bợ cũng đẹp như mơ ước

Quá ba mươi tuổi em đâu còn ít

Vẫn ngây thơ trong hơi thở đàn bà

 

Bạn bè đưa chân mãn cuộc gần xa

Chưa hết vẳng lời hả hê chúc phúc

Vợ chồng em càng nồng thơm ríu rít

Thêm vô tình trước tê buốt lòng cha

 

Mây trắng chiều bay xa bay xa

Chim én gọi rộn ràng trời biếc

Hạnh phúc mới gieo trồng trên đau rát

Ngày cưới em... ai biết mắt cha buồn?

(Làng Thiệu - 2/2001)

 

15- CHA VÀ CON

(Cho hai con: TĐ và CM )

- Thưa cha:

Con sẽ tạc tên cha bằng vàng

Trên mái nhà

Thời gian...

 

Con sẽ viết bài thơ hay nhất

Tôn vinh cha

 

Con sẽ bằng mọi cách

Để A

Để B

Để X..Y... Z...

 

- Thôi con!

Nhà ta đang kèo tre vách đất

Mà con đã đâu ham học

Lưỡi lại đang khuyết tật...!

 

Nếu có thể:

Là thác cứ chảy

Là núi cứ cao

Là rừng xanh và thâm nghiêm

Là suối cứ mát trong và lặng lẽ

...

 

Đợi khi gặp biển

Khỏi cúi đầu xấu hổ

Nghiêng mình mà tuyên xưng:

- Con của Cha!

(Côn Đảo- Hoa Lư * Xuân 2001)

 

16- GỐC ĐẠI GIÀ ƯU TƯ

Tháng Tư này,

Đại tướng đến Mường Phăng

Thăm lại Mường Thanh sau 50 năm chiến tích... (*)

 

(Đại tướng khóc!

Giọt nước mắt khô...

Không mấy ai thấy được

Chỉ gốc đại già nghĩa trang lặng lẽ nhìn)

 

Bốn phương về trong sắc hoa Ban

Trong rạo rực cờ hoa và tiếng hát

Vẫn không khỏi buồn đau...

(Đại tướng đâu buồn vì sức già tuổi tác;

Mà đau bởi cuồng phong, thảm kịch cõi người!

 

Đồng đội như vẫn ngồi đợi Đại tướng thuở xa xôi

Lệnh xuất trận vẫn ản tàng đâu đó

Nhưng xuất trận lần này không để tìm cửa mở(**)

Mà tìm hướng thọc sâu(**) về xanh phía chân trời.

(Đồi A1- ĐBP * 5/2004)

(*) Ngày 19/4/2004 Đại tướng Võ Nguyên Giáp trở lại thăm căn hầm chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ tại Mường Phăng.

(**) Những từ thường dùng trong quân sự.

 

17- THI KHÚC GỬI GIÓ

(Tặng L.T.H )

Thế gian chả níu kéo chi

Một khi gió cứ tìm đi vô hồi

Mặc như muôn sự tại giời

Còn đây chun chút nợ người... lá răm...

 

Nợ dâu tơ bứt ruột tằm

Nợ tóc sổ lông*... câu hát vòng vo

Nợ sông khách nhớ ông đò

Nợ bùn đất khất thơm tho chiếu giường

Nợ hờn giận, nợ nhớ thương

Nợ hoa đầu núi, nợ hương đầu đời...

 

Khúc này, gửi gió... gió ơi!

Bể dâu càng lắm càng ngời nước mây

Bồi hồi... tay lại nắm tay

Lắng nguồn lắng suối, lắng cây... lắng mình!

(Kì Lân Sơn * 2/2003)

(*) ý thơ L.T.H trong bài...

 

18- NGUYỆN CẦU

Cho tôi làm cơn gió

mát tận miền hoang vu

Cho tôi làm lá thu

sánh thơm vàng trái ổi

 

Cho tôi làm cánh ong

bốn mùa hương rong ruổi

Cho tôi làm ngọn khói

vấn vít tre đầu làng

 

Cho tôi làm, tôi làm:

một vần thơ mặc khải

nơi đồng chiêm khắc khoải

nơi đường quê rộn ràng!

(15/10/ 2000)

 

19- VẤN AN CỤ VŨ THOAN

Cụ không ở lại được sao

Hay vì đã chán ầm ào thế gian

Mà mơ tìm cõi Niết bàn

Mà mong quẳng gánh đa đoan nẻo trần?

 

Cụ ơi, vũ trụ xoay vần

Mấy muôn năm chuyện thế nhân không già

Giêsu - Khổng Tử - Thích Ca

Cũng đành lặng ngẫm yêu ma cõi người

 

Đông-Tây xậm xọe khóc cười

Hèn-sang, thật-giả... bời bời xót xa

Mà kia vạn vạn thiên hà

Chưa đâu hơn trái đất ta đang ngồi

Có buồn vui, có giống nòi

Không hoang lạnh những khoảng trời vô sinh

 

Còn non, còn nước, còn tình

Chín nhăm tuổi cụ còn minh mẫn đời

Xin khoan khoan cụ Thoan ơi!

Giấc Nam Kha* chắc hẹn rồi... vội chi!

(4/2/Quý Mùi- 2003)

(*) Còn gọi là Giấc Hoè, theo tích cổ... để nói quyền lực, tiền bạc cũng chỉ là ảo ảnh, đời người ngắn ngủi như giấc mộng vậy.

 

20- THĂM ĐỀN NGUYỄN CÔNG TRỨ

Ngày về vườn bưởi đang hoa

Trái thơm... tưởng bóng trăng qua trước thềm

Sông Ân chèo khoả sóng mềm

Dọc đường Tôn Đạo mắt duyên em nhìn

 

Hồn thơ thức ngủ trong tim

Bóng Người mở đất khuất chìm phù sa...

Lúa đồng trải tít tắp xa

Cói xanh về trước hiên nhà cói thơm

 

Chẳng đành hai tiếng: Nhớ ơn!

Mà rưng rưng... lấy chi hơn tạ lòng?

Đất nâu nối vụ gieo trồng

Khí thiêng mở lối người giong bước người!

(Quang Thiện- Hướng Đạo * 3/2004)

 

21- NHÂN SĨ

(Tưởng nhớ viện sĩ T.T.B & tri âm cùng bác sĩ, nhà thơ V.Q.P)

I

Tôi bật khóc..

Hơn đau buồn mất mát

Nỗi xót xa..

Cái ác nhập lòng tham

Phải tại ghế, tại thời, tại thế?

Hay bởi lòng người

cong quanh

dối gian!

 

II

Người chữa lành bệnh tim cho người khác

Bỗng ra đi đột ngột...

Nhịp tim ngừng!

 

Đã ngưng tụ nghĩa là không tận diệt

Chỉ nỗi buồn:

Vô cảm...

Mông lung !

(Hoa Lư- Hà Nội * 2/4/2004)

 

22- TIẾNG VỌNG

Mỗi chúng ta sẽ như tờ nhật báo

Qua một đêm thành bao gói tức thì

Có thể đã một lần được đọc hoặc nguyên si

 

Mỗi chúng ta sẽ như đám cháy

Dẫu cuồng nhiệt bao nhiêu cũng đất lạnh tro tàn

Có thể là những cánh rừng Tràm hay toàn thứ tai ương

 

Mỗi chúng ta sẽ như hạt muối

Chút mặn mòi chưng cất tự biển khơi

Có thể mải tiệc vui... chẳng ai thèm để ý

 

Mỗi chúng ta sẽ như sao trời như hạt lúa

Có thể thế này có thể thế kia;

Dẫu chúng ta có trở thành bất tử

Cũng chớ tưởng thế này còn có thể thế kia!

(Hà Tây- Hà Nội - Ninh Bình, 10/4/ 1976- 10/4/2004)

 

23- HỎI

Giá em biết đôi khi phù phiếm

một kiểu mốt thời trang cám dỗ, đốt tiền.

Giá em biết chỉ là tay hợm hĩnh

mỗi lần nghe ai đó nói huyên thuyên

 

Thì khắc biết đất đồng chiêm chua úng

đã nuôi ta khôn lớn đến dường này

đã dạy ta không chỉ ngồi trên lớp

mà âm thầm sần xước khắp vân tay

 

Còn được biết có bao điều thú vị

ẩn tàng nơi núi thẳm rừng sâu

giản dị bóng tre trùm mái rạ

với cụ già chậm rãi thả chòm râu

 

Cần phải biết cả những điều bí ẩn

tỷ dụ như căn cớ đổ vương triều

tỷ dụ vì sao cha ít khóc

tỷ dụ người lạ hoắc biết ta đau

 

Ai thầm biết giùm ta hằng mải miết

gắng vượt mình mong trái ngọt mùa sau

người dân biển mò trai tìm ngọc

muối mặn lòng hơi nước mát về đâu?

(Đền Vân Thị- Cát Bà * 2002- 2005)

 

24- CHỢ QUÊ

Chợ quê dầu dãi bên đường

Sớm trưa chiều tối người vương bước người

 

Chợ quê còn đó bao đời

Cô đi bán gạo, mợ ngồi bán tôm...

 

Bé em tìm trái bi tròn

Cụ bà chọn nải chuối goòng thắp hương

 

Ai người cầu thực tha phương

Chợ quê mờ tỏ mảnh gương tâm hồn(!)

(1983- 1994)

 

25- NGƯỜI QUÊ

Có gì mua, không thì thôi

Em đi chợ tỉnh thăm chơi ý mà

Người- quê- em vốn thật thà

Đẩy đưa chúa ghét, ậm à không ưa

 

Hàng tôm gièm cá chê cua

Hàng cơm cay mặn ngọt chua om xòm

Lại kia hàng sứ, hàng hòm

Hàng mã, hàng sắt lôm côm bà rằn...

 

Chợ tỉnh rõ khác chợ làng

Gọi mời ráo hoảnh từng tràng ả ôi

Em đi chợ tỉnh xem chơi

Trăm xanh ngàn tía... eo ơi vẫn buồn

 

Ngại vì kẻ chợ nghề buôn

Lăm lăm thu vén... mà luôn thay lòng!

 (Xích thổ- 6/2002)

 

26- GỬI

Này lực sĩ,

Anh chỉ vô địch...

ở sân chơi mình thôi

Dè chừng kẻo đo ván xới khác

Mỗi người đều có chốn để nhất

Miễn sánh cùng thiên nhiên!

(Thảo Cầm Viên)

 

Cùng trong tập thơ Lãng Đãng, các bài đã đăng:

- Từ bài 1 đến bài 12 xin xem ở đây

- Từ bài 13 đến bài 26 xin xem ở đây

- Từ bài 28 đến bài 46 xin xem ở đây

- Từ bài 47 đến bài 70 xin xem ở đây

 

Mạc Khải Tuân

Các bài viết khác